Sau một hành trình dài với mắc cài hay khay niềng, trải qua không ít sự bất tiện và chi phí, cuối cùng bạn cũng có được nụ cười thẳng tắp mơ ước. Niềm vui được tháo niềng thật khó tả! Tuy nhiên, bác sĩ chỉnh nha của bạn chắc chắn sẽ dặn dò rất kỹ về việc đeo hàm duy trì (retainer). Đây là khí cụ quan trọng bậc nhất sau khi kết thúc quá trình niềng răng, có vai trò "giữ vững" thành quả đã đạt được.

Thế nhưng, không ít người sau một thời gian đeo hàm duy trì vẫn gặp phải tình trạng răng bắt đầu có dấu hiệu xê dịch trở lại – hay còn gọi là tái phát (relapse). Điều này gây ra sự hoang mang, thất vọng và câu hỏi lớn đặt ra là: Tại sao tôi đã đeo hàm duy trì mà răng vẫn chạy?

https://niengrangnhakhoashark.shopinfo.jp/ sẽ cùng bạn tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này, những nguyên nhân tiềm ẩn và cách để bảo vệ nụ cười của bạn lâu dài.

Hàm Duy Trì Hoạt Động Như Thế Nào?

Để hiểu tại sao răng vẫn có thể chạy dù đeo hàm duy trì, trước hết chúng ta cần hiểu vai trò của nó. Khi niềng răng, lực từ mắc cài hoặc khay niềng di chuyển răng đến vị trí mong muốn bằng cách tác động lên xương hàm và dây chằng quanh răng. Sau khi tháo niềng, các mô nướu, xương và đặc biệt là hệ thống dây chằng quanh răng cần thời gian để ổn định và thích nghi với vị trí mới của răng.

Hàm duy trì có nhiệm vụ giữ răng cố định tại vị trí mới trong suốt giai đoạn "chuyển tiếp" quan trọng này. Giai đoạn này là bắt buộc để giảm thiểu nguy cơ răng trở về vị trí ban đầu (vị trí trước khi niềng) do "trí nhớ" của mô mềm và lực tác động tự nhiên trong khoang miệng.

Hàm duy trì

Vậy, Tại Sao Răng Vẫn Có Thể Chạy?

Mặc dù hàm duy trì là công cụ hiệu quả, nó chỉ phát huy tác dụng khi được sử dụng đúng cách. Tình trạng răng xê dịch sau khi tháo niềng và đeo hàm duy trì thường xuất phát từ một hoặc nhiều nguyên nhân sau:

Không Tuân Thủ Đúng Chỉ Định Đeo Hàm Duy Trì: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Bác sĩ chỉnh nha sẽ đưa ra một phác đồ đeo hàm duy trì cụ thể cho từng trường hợp, thường bắt đầu với việc đeo toàn thời gian (trừ lúc ăn và vệ sinh răng miệng) trong vài tháng đầu, sau đó giảm dần xuống chỉ đeo vào ban đêm.
- Đeo không đủ thời gian: Bỏ sót ngày đeo, chỉ đeo vài giờ mỗi ngày khi đáng lẽ phải đeo toàn thời gian, hoặc chuyển sang đeo ban đêm quá sớm khi răng chưa ổn định hoàn toàn.
- Ngừng đeo quá sớm: Tự ý dừng hẳn việc đeo hàm duy trì sau một thời gian ngắn vì cảm thấy răng đã thẳng và ổn định.
Khi bạn không đeo hàm duy trì đủ thời gian cần thiết, các lực tự nhiên trong miệng (như lực từ lưỡi, môi, má) và "trí nhớ" của dây chằng nha chu sẽ bắt đầu kéo răng về vị trí cũ. Chỉ vài đêm không đeo hàm duy trì cũng có thể khiến răng xê dịch nhẹ, và nếu tình trạng này kéo dài, sự xê dịch sẽ càng rõ rệt.
Hàm Duy Trì Bị Hỏng, Biến Dạng Hoặc Mất: Hàm duy trì, dù làm bằng nhựa trong suốt hay kim loại, đều có thể bị mòn, nứt, gãy, hoặc biến dạng do sử dụng lâu ngày, vệ sinh không đúng cách (ví dụ: ngâm nước nóng), hoặc do đánh rơi. Hàm duy trì không còn vừa khít hoặc bị hỏng sẽ không thể giữ răng ở đúng vị trí hiệu quả. Tương tự, nếu làm mất hàm duy trì và không làm lại kịp thời, răng sẽ có nguy cơ chạy rất nhanh.
Thay Đổi Sinh Lý Tự Nhiên Của Cơ Thể: Ngay cả khi không niềng răng, răng của chúng ta cũng có xu hướng xê dịch rất nhẹ theo thời gian do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể, sự thay đổi cấu trúc xương hàm, và lực nhai. Quá trình này diễn ra chậm rãi và không đáng kể ở hầu hết mọi người, nhưng nó là một yếu tố góp phần vào xu hướng tái phát, đặc biệt là sau nhiều năm tháo niềng. Ở những bệnh nhân trẻ tuổi, sự tăng trưởng và phát triển tiếp tục của xương hàm cũng có thể ảnh hưởng đến vị trí răng.
Các Thói Quen Xấu Trong Khoang Miệng: Một số thói quen có thể tạo ra lực bất thường tác động lên răng, làm tăng nguy cơ răng bị chạy:
- Đẩy lưỡi (tongue thrust): Khi nuốt, lưỡi đẩy về phía trước hoặc sang hai bên thay vì áp lên vòm miệng. Lực đẩy thường xuyên này có thể đẩy răng cửa ra phía trước.
- Nghiến răng (bruxism) hoặc siết chặt răng: Tạo ra lực ép mạnh lên toàn bộ cung răng, có thể làm răng xê dịch.
- Thói quen cắn móng tay, cắn bút: Tạo áp lực cục bộ lên một số răng.
Sức Khỏe Răng Miệng Kém: Các vấn đề về nướu và nha chu (bệnh quanh răng) làm suy yếu mô nâng đỡ răng. Khi mô nha chu không khỏe mạnh, răng sẽ dễ bị lung lay và di chuyển hơn, ngay cả khi có hàm duy trì.
Chỉnh Nha Ban Đầu Chưa Hoàn Toàn: Mặc dù hiếm gặp ở các phòng khám uy tín, nhưng trong một số trường hợp, nếu quá trình điều trị chỉnh nha ban đầu chưa thực sự hoàn hảo hoặc chưa giải quyết triệt để các vấn đề về khớp cắn hoặc sự mất cân đối giữa răng và xương hàm, nguy cơ tái phát có thể cao hơn.
Không Tái Khám Định Kỳ: Việc tái khám theo lịch hẹn với bác sĩ chỉnh nha sau khi tháo niềng là rất quan trọng. Bác sĩ có thể kiểm tra sự ổn định của răng, tình trạng của hàm duy trì và phát hiện sớm những dấu hiệu xê dịch nhỏ để có biện pháp can thiệp kịp thời, tránh tình trạng tái phát nghiêm trọng.

Đeo hàm duy trì vẫn bị chạy răng

Xem thêm: Lò xo niềng răng là gì? Khi nào mới cần đeo?

Phải Làm Gì Khi Phát Hiện Răng Chạy Dù Đang Đeo Hàm Duy Trì?

Nếu bạn nhận thấy răng mình có dấu hiệu xê dịch dù vẫn đang đeo hàm duy trì, đừng chần chừ hay cố gắng tự điều chỉnh. Hãy liên hệ ngay với bác sĩ chỉnh nha của bạn.

Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng miệng của bạn, đánh giá mức độ xê dịch.
Kiểm tra hàm duy trì hiện tại của bạn xem có còn vừa vặn và hiệu quả không.
Xác định nguyên nhân gây ra sự xê dịch.
Đưa ra giải pháp phù hợp, có thể là điều chỉnh cách đeo hàm duy trì, làm hàm duy trì mới, hoặc trong trường hợp tái phát nặng, có thể cần cân nhắc các biện pháp chỉnh nha đơn giản để đưa răng về lại vị trí.

Kết thúc quá trình niềng răng chỉ là giai đoạn đầu tiên để có được nụ cười đẹp. Giai đoạn duy trì là "then chốt" để giữ vững nụ cười ấy lâu dài. Việc đeo hàm duy trì không phải là một lựa chọn mà là một yêu cầu bắt buộc. Bằng cách hiểu rõ các nguyên nhân có thể gây ra tình trạng răng chạy và chủ động tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, bạn sẽ bảo vệ được nụ cười rạng rỡ mà mình đã vất vả đạt được. Đừng để công sức và chi phí bỏ ra cho việc niềng răng trở nên vô nghĩa chỉ vì lơ là ở giai đoạn duy trì nhé!

Tại sao đeo hàm duy trì vẫn bị chạy răng?