Niềng răng là hành trình dài hơi, đòi hỏi sự kiên trì và thích nghi của mỗi người để sở hữu nụ cười đều đẹp. Tuy nhiên, một trong những "vị khách không mời" thường xuyên ghé thăm trong quá trình này chính là cảm giác ê buốt. Ê buốt khi niềng răng không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, khiến nhiều người lo lắng. Vậy nguyên nhân do đâu, và làm thế nào để đối phó hiệu quả với tình trạng này?

1. Nguyên Nhân Gây Ê Buốt Khi Niềng Răng

Cảm giác ê buốt khi niềng răng là điều khá phổ biến và thường không đáng ngại nếu nó chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn. Dưới đây là những nguyên nhân chính:

Lực siết răng ban đầu và sau mỗi lần điều chỉnh: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ê buốt. Khi mới đeo niềng hoặc sau mỗi lần bác sĩ điều chỉnh dây cung, mắc cài, một lực nhẹ sẽ tác động lên răng và xương hàm để di chuyển răng về vị trí mong muốn. Các dây thần kinh trong tủy răng và các mô xung quanh răng sẽ nhạy cảm hơn với lực này, dẫn đến cảm giác ê buốt, khó chịu. Cơn ê buốt thường kéo dài từ vài ngày đến một tuần sau mỗi lần điều chỉnh, sau đó sẽ giảm dần.
Răng di chuyển: Quá trình di chuyển răng là một quá trình sinh học phức tạp. Khi răng dịch chuyển, các tế bào xương ở phía trước răng sẽ tiêu đi (tiêu xương) để tạo không gian, và các tế bào xương ở phía sau răng sẽ được hình thành (tạo xương) để lấp đầy khoảng trống. Sự thay đổi liên tục này có thể gây kích thích các dây thần kinh và dẫn đến ê buốt.
Vướng víu do mắc cài, dây cung: Các khí cụ niềng răng như mắc cài, dây cung, lò xo... có thể cọ xát vào nướu, má, lưỡi, gây trầy xước và viêm nhiễm, từ đó dẫn đến cảm giác ê buốt cục bộ hoặc khó chịu lan tỏa.
Chế độ ăn uống: Ăn các thức ăn quá cứng, quá dai, quá nóng, quá lạnh, quá chua hoặc quá ngọt trong giai đoạn nhạy cảm của răng có thể làm tăng cảm giác ê buốt. Các loại đồ uống có ga, nước ngọt chứa nhiều axit cũng có thể làm mòn men răng, khiến răng trở nên nhạy cảm hơn.
Vệ sinh răng miệng không đúng cách: Không vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng có thể dẫn đến tích tụ mảng bám, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nướu, sâu răng. Những vấn đề nha khoa này sẽ làm tăng cảm giác ê buốt, thậm chí gây đau nhức dữ dội.
Răng hoặc nướu vốn đã nhạy cảm: Một số người có răng hoặc nướu vốn đã nhạy cảm hơn bình thường. Khi kết hợp với tác động của niềng răng, cảm giác ê buốt có thể trở nên trầm trọng hơn.
Các vấn đề nha khoa khác: Sâu răng, viêm tủy, viêm nha chu hoặc răng bị nứt, vỡ... nếu không được điều trị triệt để trước khi niềng răng có thể bùng phát và gây ra cảm giác ê buốt nghiêm trọng trong quá trình niềng.

Ê buốt khi niềng

2. Cách Khắc Phục Tình Trạng Ê Buốt Khi Niềng Răng

Khi gặp phải tình trạng ê buốt, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để giảm bớt sự khó chịu:

Chườm lạnh: Sử dụng túi chườm lạnh hoặc đá bọc vải mỏng chườm bên ngoài vùng má tương ứng với răng bị ê buốt. Hơi lạnh giúp làm tê liệt tạm thời các dây thần kinh, giảm sưng và giảm đau hiệu quả.
Súc miệng nước muối ấm: Nước muối ấm có tác dụng kháng khuẩn, giảm viêm và làm dịu các mô mềm trong khoang miệng. Pha một thìa cà phê muối vào một cốc nước ấm, súc miệng nhẹ nhàng khoảng 30 giây sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ.
Dùng sáp nha khoa: Nếu mắc cài hoặc dây cung cọ xát vào nướu, má, bạn có thể sử dụng sáp nha khoa (wax) để che phủ phần khí cụ sắc nhọn đó. Sáp nha khoa tạo ra một lớp bảo vệ, giảm ma sát và ngăn ngừa tổn thương.
Ăn thức ăn mềm: Trong những ngày đầu sau khi điều chỉnh niềng hoặc khi cảm thấy ê buốt nhiều, hãy ưu tiên các thức ăn mềm, dễ nhai nuốt như cháo, súp, sữa chua, sinh tố, trứng luộc, cá hấp, rau củ luộc mềm... Tránh các thức ăn cứng, dai, dẻo, quá nóng, quá lạnh, quá chua hoặc quá ngọt.
Sử dụng bàn chải lông mềm: Chọn bàn chải đánh răng có lông mềm hoặc bàn chải chuyên dụng cho người niềng răng để vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương nướu và các vùng răng nhạy cảm.
Dùng kem đánh răng cho răng nhạy cảm: Các loại kem đánh răng dành riêng cho răng nhạy cảm thường chứa các thành phần giúp bịt kín ống ngà, giảm sự dẫn truyền của các kích thích đến tủy răng.
Uống thuốc giảm đau (nếu cần): Trong trường hợp ê buốt nghiêm trọng, bạn có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn như Paracetamol hoặc Ibuprofen. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng và tuân thủ đúng liều lượng.
Massage nướu nhẹ nhàng: Dùng ngón tay sạch hoặc bàn chải mềm massage nhẹ nhàng vùng nướu có thể giúp tăng lưu thông máu, giảm sưng và làm dịu cảm giác khó chịu.
Thăm khám nha sĩ: Nếu tình trạng ê buốt kéo dài, trở nên trầm trọng hơn hoặc đi kèm với các triệu chứng khác như sưng tấy, chảy máu nướu, sốt... bạn cần liên hệ ngay với nha sĩ để được kiểm tra và xử lý kịp thời. Có thể có những vấn đề tiềm ẩn cần được can thiệp.

Niềng răng bị ê buốt

Xem thêm: Niềng răng mắc cài pha lê giá bao nhiêu tiền?

3. Biện Pháp Phòng Ngừa Ê Buốt Khi Niềng Răng

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Áp dụng các biện pháp sau để giảm thiểu tối đa tình trạng ê buốt:

Tuân thủ lịch hẹn của nha sĩ: Đến tái khám đúng lịch hẹn giúp bác sĩ theo dõi sát sao quá trình di chuyển răng, điều chỉnh lực siết phù hợp, tránh gây áp lực quá lớn hoặc quá nhanh lên răng.
Vệ sinh răng miệng đúng cách và thường xuyên: Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày, mỗi lần 2-3 phút bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluor. Kết hợp sử dụng chỉ nha khoa, bàn chải kẽ và nước súc miệng để loại bỏ hoàn toàn mảng bám và thức ăn thừa. Vệ sinh sạch sẽ giúp ngăn ngừa viêm nướu, sâu răng, những nguyên nhân tiềm ẩn gây ê buốt.
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học: Tránh các thức ăn quá cứng, quá dai, quá dẻo, quá nóng, quá lạnh, quá chua hoặc quá ngọt. Hạn chế đồ uống có ga, nước ngọt. Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là các thực phẩm giàu canxi và vitamin D để xương hàm chắc khỏe.
Tránh các thói quen xấu: Không cắn móng tay, không dùng răng cắn xé đồ vật, không nghiến răng. Những thói quen này có thể làm ảnh hưởng đến quá trình di chuyển răng và gây áp lực không đáng có lên răng.
Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng, lo lắng cũng có thể làm tăng cảm giác đau và ê buốt. Hãy cố gắng thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý.
Sử dụng đúng các khí cụ hỗ trợ: Nếu nha sĩ có dặn dùng thêm thun, hàm duy trì, hay các loại khí cụ khác, hãy tuân thủ nghiêm ngặt để đảm bảo quá trình điều trị diễn ra đúng hướng và giảm thiểu các biến chứng không mong muốn.

Ê buốt khi niềng răng là một phần của quá trình điều trị, nhưng không phải là điều không thể kiểm soát. Với sự hiểu biết đúng đắn về nguyên nhân, cách khắc phục và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, bạn hoàn toàn có thể vượt qua giai đoạn này một cách nhẹ nhàng hơn, tiến gần hơn đến nụ cười hoàn hảo mà bạn hằng mong ước. Đừng ngần ngại chia sẻ mọi vấn đề với nha sĩ của bạn để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất.

Nguyên nhân và cách khắc phục niềng răng bị ê buốt